Skip to main content

Yalnız çalışmada güvenlik: Zorluklar, çözümler ve kanıtlanmış önlemler

Zaman ilerledikçe, daha fazla insanın genellikle tek başına ve doğrudan denetim olmaksızın gerçekleştirdiği işlerde çalıştığı bir dünyada, çalışan güvenliği her şeyden önemlidir.

Yalnız çalışmaya odaklanın: İşyerinde daha fazla güvenlik için

Gece bekçileri, güvenlik görevlileri, temizlik görevlileri veya diğer yalnız çalışanlar özellikle acil durumlarda daha büyük risk altındadır. Gittikçe daha fazla meslek, çalışanların doğrudan denetim veya başka kişiler olmadan çalışmasını gerektiriyor. Bu blog yazısında yalnız çalışmanın derinliklerine ineceğiz, artılarını ve eksilerini analiz edeceğiz, işyerinde güvenliği ve refahı sağlamak için en iyi uygulamalara bakacağız.

Yalnız çalışmanın tanımı ve türleri

Yalnız çalışma, iş dünyasında yaygın olarak kullanılan bir terimdir. Peki bu aslında ne anlama geliyor?

DGUV düzenlemesi 100-001 "Önleme İlkeleri", Bölüm 2.7'ye göre, bir kişinin işi diğer insanların ses ve görüş mesafesinin dışında tek başına gerçekleştirmesi, yalnız çalışma anlamına gelir.

Başka bir kişinin yokluğunda her zaman yalnız yapılan bir iştir. Zaman bileşeni tanıma dahil edilmemiştir. Uzaktan çalışma, vardiyalı çalışma, evden çalışma veya uzak bölgelerde çalışma gibi farklı yalnız çalışma türleri bulunur.  Her türün kendine özgü zorlukları ve faydaları vardır.

Kimin yalnız çalışmasına izin verilir?

Yalnız çalışmaya genel olarak izin verilir ve bu durum sıkça görülür. Ancak bireysel çalışmayı yasaklayan kısıtlamalar ve hükümet düzenlemelerinin yanı sıra sigorta şirketlerinin düzenlemeleri de bulunmaktadır.

Tehlikeli durumlarda veya yüksek risk altında yalnız çalışılmamalıdır.  Ancak operasyonel durumlarda istisnalar gerekli olabilir. Bu gibi durumlarda işveren, yalnız çalışmanın riskine bağlı olarak uygun izleme önlemleri almalıdır. Bu izleme teknik veya organizasyonel önlemlerle sağlanabilir.

Riskin teknik veya organizasyonel olarak en aza indirilemediği ve acil durum olasılığının yüksek olarak sınıflandırıldığı durumlarda tek başına çalışmak yasaktır. Konteynerlerde veya silo gibi kapalı alanlarda düşme riski taşıyan çalışmalar ile yangın ve patlama tehlikesi yaratan faaliyetler, tek başına çalışmaya izin verilmeyen işlere örnektir.

Yalnız çalışmanın faydaları

  • Özerklik ve esneklik: Yalnız çalışmak, çalışanların görevlerini bağımsız olarak tamamlamalarına ve programlarını esnek bir şekilde düzenlemelerine olanak tanır.
  • Konsantrasyon ve üretkenlik: Çalışanlar daha iyi konsantre olabilir ve işleri aksatan faktörler olmadan üretkenliklerini artırabilirler.
  • Kişisel sorumluluk ve bağımsızlık: Yalnız çalışmak çoğu zaman yüksek düzeyde kişisel sorumluluk ve öz-örgütlenme gerektirir. Görevleri bağımsız olarak planlamak, öncelikleri belirlemek ve kendi kendini motive etmek oldukça gereklidir.

Yalnız çalışmanın riskleri

  • Güvenlik Riskleri: Yalnız çalışmak kaza riskini artırabilir çünkü acil bir durumda veya sağlık sorunu durumunda anında yardım sağlanamaz.
  • Psikolojik Sorunlar: Sosyal etkileşim ve destek eksikliği, izolasyon ve yalnızlık duygularına yol açabilir ve bu da psikolojik sağlığı olumsuz yönde etkileyebilir.
  • Aşırı çalışma: İş ve kişisel yaşam arasında net sınırlar olmadığında aşırı çalışma ve tükenmişlik kolaylıkla ortaya çıkabilir.

Yalnız çalışanlar için güvenlik önlemleri

Tekrarlanan yalnız çalışmanın olduğu iş yerlerinde, risk potansiyelinin ayrı bir değerlendirmesi gereklidir. İşveren potansiyel tehlikeleri tanımlamalı ve düzenli ikinci şahıs devriyeleri, acil çağrı sistemleri, zamanlı telefon/radyo alarm sistemleri veya video izleme teknolojileri gibi uygun önlemleri almalıdır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 5. Maddesine göre özel risk değerlendirmeleri yalnız işler için geçerlidir. Özellikle kaza sonrasında ilk yardımın hemen sağlanması ve gerekli tıbbi bakımın planlanması sağlanmalıdır. Uygulama, telefonla yardım talebinden panik butonu gibi duruma bağlı acil durum sinyal sistemlerine kadar değişebilir. Güvenlik görevlileri ve şirketin tıbbi personeli mutlaka risk değerlendirmesine dahil edilmelidir. Yalnız çalışanlara özel tehlikeler ve gerekli önlemler konusunda uygun şekilde talimat verilmelidir.

Bu nedenle güvenlik önlemi olarak panik butonunun kullanımı giderek önem kazanmaktadır. Yalnız çalışanlar için panik butonunun uygulanması, çalışanların güvenliğini ve refahını artıran bir dizi avantaj sunar. Acil durumlara hızlı müdahale, artan güvenlik, kriz önleme, izlenebilirlik ve güvenlik politikalarına uyum sayesinde kuruluşlar, yalnız çalışanların daha güvende çalışabileceği bir çalışma ortamı yaratabilir. Bu tür güvenlik önlemlerine yatırım yapmak yalnızca etik bir zorunluluk değil, aynı zamanda çalışanların refahına ve şirketin uzun vadeli başarısına da yapılan bir yatırımdır.

Özgeçmiş: Yalnız çalışmanın hem avantajları hem de dezavantajları olabilir. Bir yandan özerklik ve esneklik sunarken, diğer yandan çalışanların güvenliği ve refahı açısından da riskler oluşturur. Şirketlerin, çalışanlarının güvenliğini sağlamak ve ruh sağlığını desteklemek için uygun önlemleri alma sorumluluğu vardır. Dikkatli risk değerlendirmesi, eğitim ve teknoloji kullanımı sayesinde işverenler, riskleri en aza indirirken yalnız çalışmanın faydalarını en üst düzeye çıkarabilir. Yalnız çalışmanın zorluklarını ve çözümlerini bilinçli bir şekilde ele alarak, katılan herkesin güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamında çalışabilmesini sağlayabiliriz.